(klik om afbeelding te vergroten)
In 2018 werd een recordaantal van 24.024 nieuwe elektrische auto’s geregistreerd, een stijging van 200 procent als we kijken naar 2017. Volgens RAI Vereniging en BOVAG is dat mede te danken aan modellen als de vernieuwde e-Golf, BMW i3, Nissan Leaf en Hyundai Ioniq.
Het aanbod wordt groter, betaalbaarder en het bereik neemt toe. Opladen wordt gemakkelijker dankzij de aanwezigheid van bijna 37.000 laadpunten en 1000 snelladers in Nederland.
Het is dan ook niet zo gek dat de vraag naar elektrische auto’s stijgt, al is dat ook te danken aan belastingvoordelen zoals de vrijstelling van BPM, motorrijtuigenbelasting en 4% bijtellling voor zakelijk gebruik.
Een elektrische auto occasion wordt doorgaans binnen één of twee weken geleverd én is stukken goedkoper.
Experts aan woord: Aanschaftips voor een elektrische auto tweedehands
Wat zijn de addertjes onder het gras en waar moet je op letten bij aanschaf van een tweedehands elektrische auto? We vroegen het experts Rutger Middendorp (automotive journalist Bright.nl), Jaap Peters (AutoReview) en Marco van Eenennaam (ANWB).
1. Gebruik en rijstijl
Of de aanschaf van een gebruikte elektrische auto een slimme zet is hangt grotendeels af van je gebruik, ziet Rutger Middendorp, automotive journalist bij Bright.nl. “Je moet een nieuw beeld van je autogebruik krijgen. Hoeveel bereik heb je nodig om voor je meeste ritjes niet langs een (snel)lader te hoeven? Stem daar je budget op af. Koop niet je auto voor de paar vakantieritten die je jaarlijks maakt, maar voor de 95 procent van het gebruik.”
Een tweedehands elektrische auto kan je een hoop geld besparen, betoogt Marco van Eenennaam van de ANWB. “Kun je heen en weer naar kantoor op één acculading en heb je de mogelijkheid om thuis en op werk bij te laden, dan is elektrisch rijden heel goedkoop. Elektriciteit is goedkoop, je hebt nauwelijks kosten aan onderhoud en betaalt geen wegenbelasting.”
Een auto met een relatief kleine accu (30 of 40kWu) is volgens hem prima geschikt voor boodschappen, gezinsuitjes en andere korte ritten. Als je een stallingsplek aan huis hebt, kun je overwegen een wallbox te installeren. Dit is een kastje aan de buitenmuur met een speciaal stopcontact om de elektrische auto op te laden, inclusief montage kost dat ongeveer 1000 euro.
Gebruik je de auto ook voor woon-werkverkeer, dan is een oplaadpunt bij je werk fijn. Maak je voornamelijk lange ritten, dan is een gebruikte elektrische auto waarschijnlijk (nog) geen goede optie.
2. Slijtage van de accu
De accu is een belangrijk aandachtspunt bij een tweedehands elektrische auto, aldus Jaap Peters van automagazine AutoReview. “De elektromotor zou probleemloos vele jaren mee moeten gaan, dat geldt in mindere mate voor de accu. De omstandigheden waarin je deze test zijn belangrijk: bij kou is de accucapaciteit beduidend lager dan bij hoge temperaturen.
Gebruik van airco, radio en stoelverwarming hebben allemaal invloed op het bereik. Vertrouw niet alleen op de mooie verhalen van de autoverkoper, maar zoek op internet naar gebruikerservaringen.
Het is verstandig om de accu te laten doormeten bij een dealer, maar rijd hem ook een keer helemaal leeg. Dat geeft je een goed idee van de resterende capaciteit.
Accu laten doormeten
Rutger Middendorp voegt toe: “Het is verstandig om de accu van de occasion die je op het oog hebt te laten doormeten, om te zien of deze nog de volledige capaciteit heeft. Een goede dealer kan je daar een compleet rapport van leveren.”
Dat adviseert ook de ANWB. Marco van Eenennaam: “Eigenlijk zou er een onafhankelijke meetmethode voor de accu moeten zijn, maar die bestaat helaas nog niet. Sommige autofabrikanten kunnen het uitlezen en je hierover informeren. Wij adviseren de systemen goed uit lezen en een lange proefrit te maken. Rijd bij voorkeur de accu een keer helemaal leeg.”
3. Actieradius elektrische auto tweedehands
Er zijn diverse zaken van invloed op de actieradius van een elektrische auto. Allereerst de accucapaciteit: een 24kWh-accu staat garant voor een bereik van tussen de 80 en 130 kilometer, terwijl 40kWh goed is voor circa 200 tot 280km.
Weersomstandigheden beïnvloeden de actieradius
Ook de luchtweerstand speelt een rol: een gestroomlijnde auto als de Hyundai Ioniq Electric haalt bijvoorbeeld meer bereik uit zijn accu (ca. 200km uit 28kWh) dan de Opel Ampera-E (350km uit 64kWh).
Wind en slecht weer hebben een negatieve invloed op de actieradius: met vorst kan het zijn dat je 30 procent minder ver komt op een volle accu. Ook een vlotte rijstijl en gebruik van de elektrische verwarming beïnvloeden het bereik negatief. Houd daarmee rekening tijdens je proefrit.
Energieverlies door verwarming en airco
Een elektrische auto opwarmen of afkoelen gaat ten koste van de actieradius. Bij een auto op reguliere brandstof wordt de auto opgewarmd door de warmte van de motor. Bij een elektrische auto wordt de motor minder warm en moet de warmte ergens anders vandaan gehaald worden.
Kies een tweedehands elektrische auto met een warmtepomp. Door deze in eco-stand te zetten en jezelf te verwarmen door stoelverwarming en/of stuurverwarming kun je veel energie besparen.
Energie winnen uit remmen en optrekken
Jaap Peters: “Kijk aan het begin van de proefrit hoe vol de accu nog is en hoeveel kilometer de actieradius is. Dat is af te lezen op displays in het dashboard. Tijdens het rijden kun je ervaren hoe snel de accu leegraakt en meteen je hoofdrekenkennis ophalen. Auto’s met een brandstofmotor verbruiken in stadsverkeer de meeste brandstof. Voor elektrische auto’s geldt het tegenovergestelde: Op de snelweg raakt de accu sneller leeg. In de stad wordt de energie die vrijkomt bij het remmen teruggewonnen, wat de actieradius juist vergroot.”
Volgens Marco van Eenennaam van de ANWB blijft de aanschaf van een elektrische auto tweedehands een gok. “Het aantal keren dat een elektrische auto in het verleden geladen en ontladen is, heeft impact op de accu. Auto’s met een hoog kilometrage hebben over het algemeen meer accuslijtage wat resulteert in een beperktere actieradius.
4. Technische staat elektrische auto tweedehands
Een elektrische auto is technisch eenvoudiger en minder onderhoudsgevoelig, omdat hij minder bewegende en slijtagegevoelige onderdelen heeft. Dat is een voordeel, aldus Rutger Middendorp. “De kans is groot dat de elektromotor ouder wordt dan jij. Alleen banden, ophanging en remmen zijn belangrijke slijtageonderdelen. Belangrijk dus om te checken bij een elektrische occasion.”
Net als bij een auto met een verbrandingsmotor spreekt het voor zich dat je controleert op eventuele schade aan de binnen- en buitenkant. Kleurverschil tussen panelen en vreemde kieren tussen bijvoorbeeld deuren en het spatscherm kunnen duiden op eerdere schade.
5. Bijtelling tweedehands elektrische auto
Gebruik je een auto van de zaak meer dan 500 kilometer per jaar voor privédoeleinden, dan moet je een bedrag aan bijtelling bij je loon optellen. Tot en met 2020 bedraagt het algemene percentage 22 procent van de catalogusprijs van de auto.
Voor volledig elektrische auto’s - waarvan de CO2-uitstoot nihil is - geldt een lagere bijtelling van 4 procent. Dat is bij een gebruikte elektrische auto niet anders, maar houd er rekening mee dat je bijtelling betaalt over de nieuwwaarde.
De keuze voor een elektrische auto occasion is daarom niet altijd aantrekkelijk - je hebt bijvoorbeeld geen recht op milieu-investeringsaftrek - al bespaar je natuurlijk wel op het aanschafbedrag.
Verlaagde bijtelling tot €50.000
Nog iets om rekening mee te houden: sinds dit jaar geldt het verlaagde bijtellingspercentage alleen nog tot een cataloguswaarde van 50.000 euro. Voor bedragen die hierboven vallen, geldt het percentage van 22 procent.
Voor dure sportwagens als een Tesla Model S (vanaf ca. 90.000 euro) betaal je dus een gecombineerd percentage. Ook als het een ouder model betreft.
Vanaf 2021 betaal je ook voor elektrische auto’s - occasion of niet - 22 procent over de gehele cataloguswaarde. In hetzelfde jaar komt een einde aan de gratis wegenbelasting voor elektrische en plug-in hybride auto’s. (Lees ook hoe wegenbelasting berekenen in zijn werk gaat.)
6. Wat kost een elektrische auto tweedehands
Je hebt occasions in diverse prijsklassen, van een goedkope Nissan Leaf uit 2011 met meer dan een ton op de teller tot absolute topmodellen als de Tesla Model X of S die nauwelijks een rondje rond de kerk hebben gereden.
Goed om rekening mee te houden is dat sommige auto’s met een prijs exclusief btw worden geadverteerd. Als particuliere koper moet je dan nog 21 procent bij het aankoopbedrag optellen.
Prijs exclusief accu
In sommige gevallen is de accu niet bij de prijs inbegrepen, wat een vertekend beeld geeft. “Bij de Renault Zoe kun je de accu huren vanaf 69 euro per maand. Die kosten komen bovenop de aanschafprijs van de occasion. Klinkt handig, maar je betaalt wél ongeacht de capaciteit. Pas als die onder de 75 procent duikt, krijg je een nieuwe accu”, waarschuwt Jaap Peters. “Er zijn ook auto’s waarmee je niet kunt snelladen, zoals de elektrische Mercedes B-klasse en de Ford Focus Electric. Opladen duurt dan al snel 8 uur.”
7. Restwaarde van een gebruikte elektrische auto
Hoe het zit met de restwaarde van een elektrische auto occasion is vooralsnog lastig te zeggen, vervolgt Peters. “De eerste generatie elektrische auto’s prijst zich wel een beetje uit de markt vanwege de lage actieradius. In 2010 was 175 kilometer heel wat, tegenwoordig is meer dan 400 kilometer de norm. De ontwikkelingen gaan hard. Wie durft het aan om een gebruikte elektrische auto te kopen met een accu waarmee je in de winter maar zo’n 100 kilometer kunt rijden?”
Het bereik van elektrische auto's neemt snel toe en dat beïnvloedt de restwaarde van oudere modellen.
Vertrouwen elektrische auto occasion neemt toe
De ANWB zag in 2018 een verbetering van de restwaarde van tweedehands elektrische auto’s. Van Eenennaam: “In de handel lijkt er meer vertrouwen te zijn dan een jaar eerder. Ook zien we een tekort aan elektrische auto’s in andere landen waardoor bij export de prijzen interessant zijn. Tegelijkertijd zien we bijvoorbeeld ook de restwaarde van diesels verslechteren. Kanttekening is het feit dat de reikwijdte van elektrische auto’s flink aan het toenemen is. De vraag is dan wat een elektrische auto occasion met een range van 100 kilometer straks nog waard is.”
Vraag je af waarom je een tweedehands elektrische auto wilt, besluit Peters. “Veelrijders of snelwegrijders moeten kijken of alle oplaadstress opweegt tegen milieubewustheid en vrijstelling van wegenbelasting. Rijd je weinig en maak je eigenlijk nooit snelwegritten? Dan is-ie ideaal.”
